"Trân Châu Cảng" của Nga đã khiến kế hoạch tấn công của Putin bị đổ vỡ.

 Chiến lược của Moscow ném bom như mưa vào các thành phố của Ukraine bị cản trở sau các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái táo bạo của Kyiv.

Vasyl Malyuk, người đứng đầu cơ quan an ninh Ukraine, nhìn vào bản đồ cho thấy một căn cứ máy bay quân sự của Nga Nguồn: Cơ quan An ninh Ukraine / AFP qua Getty Images

Tác giả Adrian Blomfield. Joe Barnes/ Phóng viên Brussels...02 Tháng Sáu 2025.... The Telegraph.

Chiến tranh luôn buộc phải đổi mới.

Từ Hannibal ở Cannae và Alexander Đại đế ở Gaugamela đến biệt kích SAS của chiến dịch sa mạc trong Thế chiến thứ hai, những đột phá chiến thuật đã phá vỡ sự tự mãn của kẻ thù và thay đổi chiến lược chiến đấu mãi mãi.

Các cuộc tấn công bất thường của Ukraine hôm Chủ nhật nhằm vào lực lượng máy bay ném bom chiến lược của Nga - có thể nói là một trong những cuộc đột kích quan trọng nhất trong lịch sử chiến tranh hiện đại – sẽ có tác động tương tự. Các quy tắc chiến tranh vừa được viết lại, và hậu quả sẽ được cảm nhận trên toàn cầu.

Tác động tức thời nhất sẽ được cảm nhận ở Nga, nơi mà ảo tưởng về sự bất khả chiến bại bao trùm đội bay tầm xa của họ đã bị phá vỡ một cách ngoạn mục. Các quan chức ở Kyiv cho rằng họ đã phá hủy hoặc làm hư hại tới một phần ba tài sản hàng không quý giá nhất của Nga, những chiếc máy bay đã gây ra sự tàn phá ở Ukraine trong một thời gian dài.

Hai hậu quả chính của Chiến dịch Mạng nhện, như Ukraine đã đặt tên cho nó, có thể được chia thành tâm lý và chiến lược. Cả hai sẽ định hình cách Vladimir Putin có thể tiến hành chiến tranh.

Có lẽ quan trọng nhất, cuộc đột kích sẽ làm phức tạp chiến lược của Moscow trong việc ném bom như mưa vào các thành phố của Ukraine. Nga đã phụ thuộc vào máy bay ném bom Tupolev, có thể bay hàng ngàn dặm và mang theo đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường, để tiến hành các cuộc tấn công tên lửa hành trình quy mô lớn.

Moscow sẽ thấy điều này khó thực hiện hơn nếu họ mất một số lượng đáng kể máy bay ném bom chiến lược, theo Fabian Hoffman, một chuyên gia công nghệ tên lửa tại Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington.

Bên trái là máy bay Tu-95 của Nga tại căn cứ không quân Belaya, bên phải là máy bay ném bom bị phá hủy sau cuộc tấn công của Ukraine...CREDIT: Reuters

Ông nói "Để tạo ra loại sức mạnh này, bạn cần những máy bay ném bom lớn có thể mang nhiều tên lửa hành trình. Nếu bạn tiêu diệt các máy bay ném bom, thì bạn thực sự hạn chế khả năng của Nga trong việc phát động các loại tấn công này".

Trong các phi vụ lớn nhất, nhiều máy bay ném bom đã bay lên không trung để bắn hàng chục tên lửa hành trình từ các địa điểm khác nhau trong nỗ lực áp đảo hệ thống phòng thủ của Ukraine. Để các nhiệm vụ như vậy thành công, Nga phải vận hành một hệ thống luân phiên nghiêm ngặt:Theo các nhà phân tích quân sự, cứ một máy bay ném bom đang được xử dụng thì có một máy bay đang được sửa chữa ngắn hạn, trong khi máy bay thứ ba đang được bảo dưỡng dài hạn.

Nga tương đối có ít máy bay ném bom chiến lược, với hầu hết các chuyên gia độc lập ước tính không quá 90 máy bay đang hoạt động.

Hôm thứ Hai các quan chức Ukraine cho biết  rằng đội máy bay không người lái quadcopter của họ đã phá hủy 13 máy bay Nga - 12 trong số đó là máy bay ném bom chiến lược - một con số được lặp lại bởi các blogger quân sự Nga. Hai chục chiếc khác có thể đã bị hư hại, mặc dù ở mức độ nào vẫn chưa được biết.

Các nhà bình luận Nga thân cận với quân đội gọi cuộc không kích này là "ngày đen tối đối với hàng không tầm xa của Nga", so sánh nó với "khoảnh khắc Trân Châu Cảng của Nga".

Với quy mô của cuộc đột kích, có vẻ như trong khi Nga vẫn có thể tiến hành các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình vào Ukraine, tuy nhiên họ có thể phải làm như vậy với tần suất và cường độ giảm. Ngoài ra, Nga sẽ buộc phải chuyển hướng nguồn lực để bảo vệ các cơ sở cách xa mặt trận, gây căng thẳng cho cỗ máy chiến tranh của họ.

ẢNH Telegraph

Hậu quả tâm lý cũng đáng kể không kém. Trong hơn một tuần, Ukraine đã phải chịu đựng một số cuộc bắn phá dữ dội nhất của Nga trong cuộc chiến. Các thành phố tiền tuyến của họ nằm trong đống đổ nát, trong khi các lực lượng Nga đã tiến không ngừng - dù là chậm chạp - trong hơn một năm.

Sự táo bạo và khéo léo của Chiến dịch Mạng nhện sẽ nâng cao tinh thần, giống như các cảnh tượng Ukraine  đã làm trước đó.

Vụ đánh chìm Moskva, soái hạm của Hạm đội Biển Đen của Nga, vào năm 2022 và các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái trên biển buộc hải quân Nga phần lớn phải từ bỏ cảng Sevastopol của Crimea là những vụ đáng nhớ nhất trong số này. Chiến dịch Mạng nhện - trong đó những viên ngọc quý của không quân Nga phát nổ thành những quả cầu lửa cách biên giới Ukraine 2.600 dặm - có thể làm lu mờ cả hai.

Nhiệm vụ này cũng sẽ làm tổn hại đến tinh thần ở Nga. Nó không chỉ đốt cháy máy bay: nó còn thiêu rụi niềm tin quốc gia của Nga. Moscow sẽ không thể bù đắp những tổn thất của nó một cách nhanh chóng hoặc dễ dàng.

Các máy bay ném bom Tu-95 và Tu-22 chiếm phần lớn trong số bị tổn thất không còn được sản xuất nữa. Nga vẫn đang sản xuất Tu-160 - máy bay ném bom lớn nhất và nặng nhất thế giới - nhưng sản xuất chậm đến mức mỗi năm chỉ có một hoặc hai chiếc được đưa vào hoạt động.

Những tổn thất cũng có thể buộc Moscow phải đưa ra những lựa chọn mà họ muốn tránh. Các máy bay ném bom tầm xa của Nga bay vòng quanh thế giới trên biển để đe dọa các rìa của không phận và hải phận của NATO, Putin giờ đây có thể phải hy sinh mong muốn  khai triển sức mạnh quân sự trên toàn cầu để duy trì áp lực trên không đầy đủ đối với Ukraine.

Cấu hình máy bay ném bom chiến lược tầm xa của Nga

Tình thế tiến thoái lưỡng nan này sẽ được chào đón ở các thủ đô phương Tây – nhưng bất ngờ ở đầu tháng 6 của Ukraine sẽ gây ra những đêm mất ngủ bên ngoài nước Nga. Các nhà hoạch định quân sự ở khắp mọi nơi giờ đây sẽ lo lắng về an ninh cho lực lượng không quân của chính họ.

Nhiều nước phương Tây đã tập trung tài sản không quân của họ vào ít căn cứ hơn bao giờ hết để tiết kiệm tiền. Máy bay thường xuyên có mặt trên sân đỗ mà không có sự bảo vệ từ bầu trời.

Các chính phủ phương Tây hiện phải đối mặt với viễn cảnh khó chịu khi phải đầu tư mạnh vào các hầm trú ẩn máy bay và hệ thống chống máy bay không người lái. Điều này sẽ vừa tốn kém vừa tốn thời gian – nhưng cho đến khi nó được thực hiện, các tài sản được đánh giá cao của NATO sẽ vẫn dễ bị tổn thương trước bất kỳ nhà nước xấu nào, hoặc các tác nhân phi nhà nước với một số ít máy bay không người lái cảm tử  giá rẻ.

-------------------

_ Tác giả Adrian Blomfield. Joe Barnes.

_ Trần HSa lươc dịch từ The Telegraph.... 03/6/2025.