DOGE không bao giờ là công việc tiết kiệm tiền.

Nếu bạn nghĩ Elon Musk thực sự đang cố gắng cắt giảm chi phí thì bạn đã nhầm to.

Hình minh họa của Elon Musk và Tòa nhà Quốc hội Hoa Kỳ

Minh họa của The Atlantic. Nguồn: Roberto Schmidt / AFP/ Getty; Julia Nikhinson / Bloomberg / Getty

.Tác giả  Jessica Riedl... Ngày 8 tháng 5 năm 2025,   The Atlantic.

Hồi tháng 11, khi Donald Trump lần đầu công bố kế hoạch đưa Elon Musk phụ trách Bộ Hiệu quả Chính phủ mới, ý tưởng này đã bị coi là trò đùa. Sau đó, Trump nhậm chức và DOGE bắt đầu cuộc chạy thực sự tán loạn ngang qua chính phủ. Tuy nhiên, dẫu với tư cách là một nỗ lực cắt giảm chi tiêu liên bang một cách có ý nghĩa, DOGE vẫn hoàn toàn không nghiêm túc.

Ban đầu Musk hứa sẽ cắt giảm 2 nghìn tỷ đô la trong tổng số 7 nghìn tỷ đô la của ngân sách liên bang, trước khi thu hẹp tham vọng xuống còn 1 nghìn tỷ đô la, rồi sau đó là 150 tỷ đô la. Ngay cả mục tiêu sửa đổi đó cũng rất khó xảy ra.

Việc đo lường chính xác các tác động về mặt ngân sách theo trải nghiệm của Musk vẫn còn khó khăn, nhưng chúng ta có thể bắt đầu bằng cách xem xét các tuyên bố do chính DOGE đưa ra. Vào cuối tháng 2, trang web của họ tuyên bố đã cắt giảm được chi tiêu hàng năm 55 tỷ đô la. Tuy nhiên, "bức tường biên lai" của họ chỉ nêu được chi tiết 16,5 tỷ đô la trong tổng số 55 tỷ này. Một nửa con số 16,5 tỷ đó đến từ lỗi đánh máy khi tuyên bố tiết kiệm được 8 tỷ đô la nhưng nó được khai từ việc chấm dứt hợp đồng trị giá chỉ 8 triệu đô la . Như tờ The New York Times đã đưa tin , đó không phải là lỗi kế toán duy nhất. Sau khi những sai lầm như hủy hợp đồng sai, tính ba lần ở cùng một cải cách, và các hợp đồng đã hết hạn cách đây nhiều thập kỷ cũng được đưa vào gọi là khắc phục, khoản tiết kiệm ngân sách đã được xác minh chỉ ở mức 2 tỷ đô la. 

Trang web DOGE hiện tuyên bố tiết kiệm được 165 tỷ đô la. Tuy nhiên, trang web này vẫn chỉ nêu chi tiết một phần nhỏ trong số các khoản được cho là có cắt giảm, và các lỗi kế toán trước đó đã nhường chỗ cho các lỗi mới. Một mánh khóe phổ biến là hủy bỏ "thỏa thuận mua hàng toàn diện" —trong đó người nhận đã được cấp hạn mức tín dụng tương đương để chi trả các chi phí cần thiết cho một dự án—và sau đó tuyên bố tiết kiệm được toàn bộ hạn mức tín dụng đó, mà thực sự số tiền (trong nhiều trường hợp là thấp hơn đáng kể) thực sự đã chi. Ngay cả khi giả sử rằng số tiền tiết kiệm được nêu trên trang web đã chính xác gấp đôi so với tháng 2, thì số tiền tiết kiệm hàng năm chỉ có thể đạt tới 15 tỷ đô la, hoặc 0,2 phần trăm chi tiêu của liên bang.

May mắn thay, có nhiều nguồn đáng tin cậy hơn số liệu tự báo cáo của DOGE. Nguồn tốt nhất là báo cáo hàng tháng của Bộ Tài chính về chi tiêu theo mỗi cơ quan và chương trình. Bất kỳ khoản cắt giảm chi tiêu thực sự nào của DOGE cũng sẽ hiển thị trong các tổng ngân sách này, cũng như kết quả của các sáng kiến ​​khác của Tòa Bạch Ốc, bao gồm cắt giảm chi tiêu cho y tế công cộng và các nỗ lực đang diễn ra nhằm loại bỏ USAID và Bộ Giáo dục.

Những dữ liệu chi tiêu này không làm hài lòng dự án Musk. Tổng chi tiêu liên bang trong tháng 2 và tháng 3 cao hơn 86 tỷ đô la (hoặc 7 phần trăm) so với mức của cùng kỳ năm ngoái, khi điều chỉnh theo sự thay đổi thời gian. Sự gia tăng chi tiêu này—khoảng 500 tỷ đô la theo tỷ lệ hàng năm—tiếp tục được thúc đẩy bởi ba phần tư chi tiêu liên bang, được phân bổ cho An sinh xã hội, Medicare, Medicaid, quốc phòng, phúc lợi cựu chiến binh và chi phí lãi suất. Những khoản chi tiêu khổng lồ này không bị ảnh hưởng bởi sự tập trung của DOGE vào các mục tiêu nhỏ, nhưng gây tranh cãi như hợp đồng DEI và đăng ký thuê bao Politico .

Chúng ta có thể thấy điều này khi xem xét sự phân tích chi tiêu hàng tháng theo cơ quan của Bộ Tài chính. Chi tiêu cho chương trình ngắn hạn có thể dao động rất lớn và xu hướng duy trì có thể không rõ ràng trong vài tháng, nhưng dữ liệu ban đầu vẫn tiết lộ. Có lẽ những khoản cắt giảm nổi bật nhất dưới thời chính quyền Trump cho đến nay là chi tiêu cho y tế công cộng và viện trợ nước ngoài. Tuy nhiên, ngay cả ở đây, các con số vẫn là lỗi làm tròn trong bối cảnh ngân sách liên bang. Chi tiêu cho y tế công cộng, trước đây khoảng 8,2 tỷ đô la hàng tháng, đã giảm xuống còn 7,1 tỷ đô la vào tháng 3, dẫn đầu là các khoản cắt giảm cho Viện Y tế Quốc gia và Cơ quan Quản lý Tài nguyên và Dịch vụ Y tế. Cơ quan Dịch vụ Y tế tài trợ cho các khoản trợ cấp y tế của tiểu bang và địa phương để phục vụ các gia đình nghèo.

Chi tiêu hàng tháng cho các chương trình hỗ trợ nước ngoài có mục tiêu đã giảm từ 2,4 tỷ đô la xuống còn 1,4 tỷ đô la. Điều này bao gồm chi tiêu cho các chương trình “Sức khỏe toàn cầu và sự sống còn của trẻ em”—bao gồm nguồn tài trợ hiệu quả cao để chống lại HIV, sốt rét, lao và các bệnh khác ở các nước kém phát triển—giảm một nửa xuống còn 400 triệu đô la một tháng. Các khoản thanh toán cho “Các tổ chức và hội nghị quốc tế”, chẳng hạn như Liên hiệp quốc, đã giảm xuống còn 0. Và chi tiêu hàng tháng của USAID đã dao động mạnh nhưng nhìn chung đã giảm một phần ba trong quý đầu tiên của năm 2025.

Những khoản cắt giảm này đã gây gián đoạn rất lớn cho những người thụ hưởng, nhà thầu và nhân viên, và chúng đe dọa gây ra tác hại to lớn trong dài hạn. Tuy nhiên, tổng số tiền tiết kiệm hàng tháng của chúng chỉ đạt 2,1 tỷ đô la. Tại Bộ Giáo dục, một mục tiêu đóng cửa khác, chi tiêu vẫn ổn định ngoại trừ việc chấm dứt sớm nguồn tài trợ hậu đại dịch, vốn đã được lên lịch sẽ dần dần chấm dứt trong năm tới.

Việc cắt giảm chi phí từ việc sa thải nhân viên liên bang quá nhỏ để có thể hiển thị trong dữ liệu. Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, bởi vì ngay cả việc sa thải một phần tư trong số 2,3 triệu nhân viên dân sự liên bang cũng chỉ cắt giảm được 1 phần trăm chi tiêu của liên bang. Công bằng mà nói, với DOGE, nhiều khoản tiết kiệm hơn sẽ xuất hiện vào tháng 10, khi lương của 75.000 nhân viên liên bang đã nhận tiền mua lại được xóa khỏi sổ sách. Điều đó sẽ giúp Washington tiết kiệm được 10 tỷ đô la một năm, hoặc 0,1 phần trăm chi tiêu của liên bang—trừ khi ngay cả con số đó cũng là ước tính quá cao, bởi vì Washington chắc chắn sẽ phải thuê các nhà thầu để thực hiện ít nhất một số công việc trước đây do những công chức đó đảm nhiệm, và nhiều nhà thầu tốn kém hơn cả nhân viên.

Tiến về phía trước, việc xác định các khoản tiết kiệm có thể chấp nhận được về mặt chính trị sẽ trở nên khó khăn hơn. Trump và Musk đã đạt được các mục tiêu dễ dàng nhất của họ mà không gây gánh nặng trực tiếp cho hầu hết cử tri MAGA, chẳng hạn như nhân viên chính phủ, người nước ngoài, học giả và người nhận hợp đồng có một số thuộc thành phần DEI. Các động thái gần đây hơn nhằm cắt giảm dịch vụ khách hàng của An sinh xã hội và nhân viên y tế, cựu chiến binh đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội từ các cử tri Cộng hòa bị ảnh hưởng. Quốc hội tỏ ra ít quan tâm đến việc thông qua luật phê chuẩn các khoản cắt giảm của nhánh hành pháp, nghĩa là nhiều khoản trong số đó có khả năng sẽ bị đảo ngược tại tòa án. Các dự luật phân bổ ngân sách của năm nay - yêu cầu bảy phiếu bầu của đảng Dân chủ tại Thượng viện để phá vỡ một cuộc cản trở - có thể sẽ tiếp tục tài trợ và bắt buộc phải có tài trợ cho Bộ Giáo dục, USAID và chi tiêu y tế công cộng truyền thống.

Nhân tiện, đó là tin tốt cho DOGE. Tin xấu là dự án này có vẻ như sẽ làm gia tăng thâm hụt ngân sách dài hạn. Việc cắt giảm sự thực thi của Sở Thuế vụ sẽ khuyến khích trốn thuế và làm giảm doanh thu hàng trăm tỷ đô la trong thập kỷ này. Việc sa thải những nhân viên của Bộ Giáo dục, những người bảo đảm thu nợ vay sinh viên, sẽ làm tăng thâm hụt. Những nhân viên liên bang bị sa thải bất hợp pháp hiện đang được phục hồi chức vụ với mức lương đầy đủ, khiến chính phủ không còn gì để chứng minh cho những rắc rối của mình ngoài việc phải trả phí luật sư ngày càng tăng.

Ngay cả khi DOGE bằng cách nào đó xoay xở để có lãi, bất kỳ khoản tiết kiệm khiêm tốn nào mà nó đạt được sẽ hoàn toàn bị áp đảo bởi nỗ lực của GOP nhằm mở rộng khoản cắt giảm thuế năm 2017 với chi phí khoảng 500 tỷ đô la hàng năm. Những tuyên bố rằng Washington không còn đủ khả năng chi 0,1 phần trăm ngân sách của mình để cung cấp các phương pháp điều trị HIV cứu sống cho 20 triệu người châu Phi nghèo đói, không thể được coi là nghiêm túc khi chính quyền và Quốc hội đang chuẩn bị cắt giảm thuế và mở rộng các khoản chi tiêu khác lên hàng nghìn tỷ đô la.

Không có điều nào trong số này nói rằng DOGE đã thất bại. Musk có thể đã không thực hiện được những lời hứa thiếu tập trung và đang phát triển  về việc loại bỏ các lỗi thanh toán, cân bằng toàn bộ ngân sách và thực hiện cải cách quy định. Nhưng ông đã thành công trong việc tạo vỏ bọc cho Tòa Bạch Ốc thanh trừng và đe dọa công chức, giúp Quốc hội biện minh cho việc cắt giảm thuế quá mức, thưởng công cho những cử tri MAGA bằng cách trả thù những người  mà họ cho là kẻ thù của họ và tự trao cho mình khả năng truy cập dữ liệu nhạy cảm của chính phủ và có thể  bảo đảm các hợp đồng tiếp tục của công ty ông với chính phủ . Chắc chắn, thâm hụt ngân sách hàng năm vẫn trên đà tăng gấp đôi trong thập kỷ tới. Nhưng nếu bạn nghĩ DOGE thực sự là dành cho việc cắt giảm chi phí, thì bạn đã không bao giờ hiểu được trò đùa này.

-------------------

_ Tác giả Jessica Riedl là thành viên cao cấp tại Viện Manhattan, tập trung vào ngân sách, thuế và chính sách kinh tế.

_ Trần HSa lược dịch từ The Atlantic.... 09/05/29025.