Các đồng minh của Mỹ vẫn đang chờ giảm thuế ngay cả sau khi Trung Quốc nhanh chóng ngừng bắn.

 

Đối với một số đồng minh và đối tác thương mại thân cận nhất của Mỹ, thuế quan ô tô đã trở thành một điểm mấu chốt © Hiro Komae / Associated Press

Tác giả Jason Douglas, Timothy W. Martin ....18/5/2025.....The Wall Street Journal via MSN.

Mỹ đã đạt được một thỏa thuận ngừng bắn thương mại với đối thủ địa chính trị hàng đầu của mình trong thời gian kỷ lục. Việc đạt được thỏa thuận với các đồng minh lâu năm đang trở nên khó khăn hơn.

Mỹ đã soạn thảo một danh sách gồm 18 đối tác thương mại quan trọng để tập trung vào  đàm phán sau cuộc tấn công thuế quan chớp nhoáng ngày 2 tháng 4 của Tổng thống Trump, khi ông áp thuế "có đi có lại" đối với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu của Mỹ.

Tuy nhiên, ngoài một thỏa thuận nhanh chóng với Anh và bây giờ là việc giảm thuế quan với Trung Quốc, cho đến nay chưa có thỏa thuận nào mang lại bước đột phá có thể giúp giảm bớt các khoản thuế nhập khẩu đau đớn.

Đối với một số mục tiêu lớn nhất trong danh sách đó, chẳng hạn như Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu, một điểm khó khăn là ô tô. Mỹ cho đến nay vẫn miễn cưỡng giảm mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu, điều này đặc biệt ảnh hưởng đến các đồng minh này.

Vương quốc Anh đã bảo đảm mức thuế ô tô thấp hơn trong thỏa thuận nhanh chóng với các nhà đàm phán Hoa Kỳ - nhưng chỉ đối với 100.000 xe đầu tiên được nhập khẩu mỗi năm, ít hơn nhiều so với các cường quốc sản xuất ô tô gửi đến Mỹ mỗi năm.

Trong các báo cáo thu nhập ở tháng này, Toyota, Honda và Nissan đổ lỗi cho thuế quan làm giảm dự báo lợi nhuận, trong khi dữ liệu hôm thứ Sáu cho thấy nền kinh tế Nhật Bản bị thu hẹp trong quý đầu tiên, nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương trước sự sụt giảm xuất khẩu.

Nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản, Ryosei Akazawa, cho biết Nhật Bản vẫn đang tìm cách loại bỏ tất cả các mức thuế mà Trump đã áp đặt gần đây, bao gồm cả thuế quan đối với ô tô và thép cũng như mức thuế "có đi có lại" 10%. Ông gọi những khoản thuế này là "vô cùng đáng tiếc".

Seoul cũng đang tìm cách miễn thuế quan và Bộ trưởng Thương mại của họ hôm thứ Sáu đã gặp Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer trên đảo Jeju của Hàn Quốc. Lưu ý rằng ngành công nghiệp phụ tùng ô tô của địa phương tạo ra khoảng 330.000 việc làm, Bộ trưởng Doanh nghiệp vừa và nhỏ của Hàn Quốc gần đây đã cam kết hỗ trợ để giảm thiểu thiệt hại.

Các quan chức thương mại từ một số quốc gia thành viên EU cho biết họ sẽ thúc đẩy một thỏa thuận tốt hơn so với thỏa thuận mà Anh đạt được với Mỹ, vốn để lại thuế quan cho hầu hết các mặt hàng. "Tôi không nghĩ đó là mức độ tham vọng mà châu Âu sẽ hài lòng", Michał Baranowski, Thứ trưởng Kinh tế Ba Lan nói.

Hôm 2/4, ông Trump đã công bố kế hoạch tấn công các đồng minh và đối thủ của Mỹ bằng các mức thuế cao nhằm kềm chế thâm hụt thương mại đang gia tăng của Mỹ và xây dựng lại ngành sản xuất của Mỹ.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đã gặp Tổng thống Trump tại Tòa Bạh Ốc vào tháng Hai.

© Kyodonews/Zuma Press

Nhật Bản có mức thuế 24%, trong khi EU  ở mức 20%. Chính quyền Trump cho biết thuế quan không chỉ phản ảnh thuế quan của các quốc gia khác đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ mà còn cả các quy định nặng nề và các hàng rào phi thuế quan khác.

Mức thuế đối với Hàn Quốc được đặt ở mức 25%, trong khi Vương quốc Anh, nơi Mỹ thặng dư thương mại, có tỷ lệ  căn bản 10%, điều  mà ông Trump muốn đặt mức sàn cho hầu hết các mặt hàng nhập khẩu của Mỹ.

Vài ngày sau khi công bố các khoản thuế mới, Tòa Bạch Ốc  đã ra lệnh hầu hết các mức thuế mới đó sẽ bị đình chỉ trong 90 ngày, trong khi thuế ô tô và thép vẫn có hiệu lực. Một sự vội vã để đàm phán các điều khoản tốt hơn bắt đầu.

Nhật Bản là quốc gia đầu tiên bắt đầu đàm phán, và các quan chức đang hy vọng sẽ có một thỏa thuận nhanh chóng.

Ông Trump thường xuyên nói về sự tôn trọng của mình đối với cựu Thủ tướng Shinzo Abe, người đã tặng ông một cây gậy golf bằng vàng sau khi ông đắc cử tổng thống vào năm 2016. Góa phụ của ông Abe đã đến thăm Mar-a-Lago vào cuối năm ngoái sau chiến thắng bầu cử thứ hai của ông Trump, và thủ tướng hiện tại, Shigeru Ishiba, là một trong những nhà lãnh đạo toàn cầu đầu tiên đến thăm Nhà Trắng sau ngày nhậm chức.

Không giống như Trung Quốc, Nhật Bản đã không trả đũa thuế quan của Trump và Ishiba đã cẩn thận để tránh những lời chỉ trích công khai đối với tổng thống.

"Người Nhật rất cẩn thận để không khiến Trump mất mặt", Shihoko Goto của Quỹ Mansfield có trụ sở tại Washington nói.

Yorizumi Watanabe, hiệu trưởng Đại học Nữ sinh Fuji ở Nhật Bản và là nhà cựu đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản, cho biết Tokyo là một trong những quốc gia dễ bị ảnh hưởng nhất bởi áp lực của Mỹ.

"Nhật Bản có lẽ là nước dễ đàm phán nhất vì chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường Mỹ và cả quốc phòng Mỹ", ông nói.

Đồng thời, ông nói, Nhật Bản cảnh giác với việc đưa ra quá nhiều trong các cuộc đàm phán. Nước này đã ký một hiệp định thương mại với Mỹ vào năm 2019 trong nhiệm kỳ đầu của Trump, trong đó Nhật Bản giảm thuế đối với một số sản phẩm nông nghiệp của Mỹ, chẳng hạn như thịt bò và thịt lợn đông lạnh, trong khi Mỹ giảm thuế đối với một số hàng hóa của Nhật Bản như công cụ máy móc.

Bằng cách áp dụng một loạt các mức thuế mới, ông Trump đã cho thấy rằng ông không coi thỏa thuận năm 2019 với Nhật Bản có tính ràng buộc, giống như ông đã loại bỏ thỏa thuận Mỹ-Mexico-Canada mà ông cũng đã đàm phán trong nhiệm kỳ đầu của mình.

Ở Tokyo, sự trở mặt đó đã bị xúc phạm. "Ngay cả khi chúng ta đạt được một thỏa thuận mới được xây dựng trên mối quan hệ đôi bên cùng có lợi, điều quan trọng là phải tái khẳng định rằng họ sẽ tuân thủ đầy đủ các quy tắc ở lần này", Yoshihiko Noda, lãnh đạo Đảng Dân chủ Lập hiến đối lập, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

Các chuyên gia thương mại cho biết Nhật Bản có thể đề nghị tăng nhập khẩu ô tô vào Mỹ và điều chỉnh các tiêu chuẩn an toàn xe hơi của mình với người tiêu thụ Mỹ. Họ có thể đề xuất mua thêm bắp và các sản phẩm nông nghiệp khác, lần này bao gồm cả gạo, mà đã bị loại khỏi các cuộc đàm phán năm 2019. Chuyên môn đóng tàu của Nhật Bản có thể giúp Hải quân Mỹ và xây dựng lại ngành công nghiệp này của Mỹ đã ngủ đông từ lâu, một ưu tiên của Trump.

Có những rào cản khác ngoài thuế quan. Các nhà phân tích cho biết một số đối tác thương mại của Mỹ có thể chần chừ trước yêu cầu nới lỏng quan hệ kinh tế với Trung Quốc, hoặc đồng ý để đồng tiền của họ tăng giá so với đồng đô la. Tuy nhiên, thỏa thuận Mỹ-Trung đạt được ở Geneva đã dọn ra một số không gian cho đội ngũ của Trump chuyển sự chú ý sang các quốc gia khác.

"Tôi đã tập trung vào các thỏa thuận của châu Á, trong đó rõ ràng Trung Quốc là lớn nhất", Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết hôm thứ Ba. "Chúng tôi đã có những cuộc thảo luận rất hiệu quả với Nhật Bản", ông nói, đồng thời nói thêm rằng trên khắp châu Á "mọi thứ đang diễn ra rất tốt đẹp".

------------------

_ Tác giả Jason Douglas, Timothy W. Martin .

_ Trần HSa lược dịch từ The Wall Street Journal via MSN.... 19/5/2025.