Cuộc tấn công của Trump vào Harvard đang khiến nước Mỹ xa cách với thế giới.

 Sinh viên quốc tế sẽ không đến nơi họ không được chào đón — họ sẽ xây dựng cuộc sống và sự nghiệp ở nơi khác.

Khuôn viên trường Đại học Harvard tại Cambridge, Massachusetts. Chính quyền Trump cho biết hành động của họ chống lại tổ chức này nên được coi là 'lời cảnh báo cho tất cả các trường đại học' © Sophie Park/Getty Images.

Tác giả Alice Fishburn.... 26/5/2025....Financial Times.

Những ngày đầu tiên của tôi với tư cách là người Anh tại Harvard trùng với sự kiện kinh hoàng ngày 11/9. 

Vì cần được an ủi và không thể rời mắt khỏi tin tức, những thanh thiếu niên thuộc mọi quốc tịch chen chúc trên những chiếc ghế nhớp nháp và liên tục theo dõi cảnh tòa tháp sụp đổ trên TV trong phòng sinh hoạt chung. Tất cả đều sốc. Tất cả cùng nhau. Khoảnh khắc đó, và những ngày tiếp theo, đã dạy cho tôi nhiều hơn về sức mạnh của một cộng đồng bên ngoài cộng đồng của tôi hơn bất cứ điều gì kể từ đó.

Không còn nữa. Tuần trước, trong đợt leo thang mới nhất từ cuộc chiến chống lại Harvard của tổng thống Hoa Kỳ, chính quyền Trump đã cấm trường đại học này tuyển sinh sinh viên quốc tế "có hiệu lực ngay lập tức". Lý do? Harvard bị cáo buộc không hành động chống lại chủ nghĩa bài Do Thái và việc giảng dạy hệ tư tưởng "thức tỉnh". "Hãy để điều này đóng vai trò như một lời cảnh báo cho tất cả các trường đại học và tổ chức học thuật trên khắp đất nước", tuyên bố đáng ngại từ Kristi Noem, Bộ trưởng An ninh Nội địa.

Một lời cảnh báo để làm gì? Rõ ràng là quỳ gối trước tổng thống. (Harvard chưa làm vậy và lệnh cấm đã bị tòa án tạm thời chặn lại.) Nhưng động thái của Trump cũng đưa ra một lời cảnh báo không được định hướng trước, lớn hơn về các ý tưởng, quyền tự do học thuật và sự tham gia của Hoa Kỳ với phần còn lại của thế giới. 

Cần phải có một loại can đảm nhất định trong việc đóng gói cuộc sống của bạn khi còn trẻ, và chuyển đến một quốc gia khác. Nền giáo dục bạn nhận được không chỉ là sự đa dạng về mặt trí tuệ. Bạn trở thành một người lai, một người mà một số năm tháng hình thành nên con người của bạn nhất, mang dấu ấn của một nền văn hóa không phải của riêng bạn. Một người, bất kể cuối cùng bạn sẽ đi đâu, vẫn luôn yêu thích một nơi mà bạn đã chọn thay vì nơi bạn được sinh ra vốn đơn giản chỉ là một phần của cuộc xổ số di truyền kỳ lạ.

Giống như mọi mối quan hệ tốt đẹp, điều này diễn ra theo hai hướng. Sinh viên quốc tế có thể về nhà nhưng những người Mỹ mà họ sống cùng, học tập và tiệc tùng cùng thì không. Ảnh hưởng của những người khác biệt với bạn vẫn tồn tại ở cả hai phía, một lời nhắc nhở suốt đời rằng còn nhiều điều hơn thế nữa, rằng ý tưởng đến từ khắp mọi nơi.

Hai mươi bảy phần trăm sinh viên tại Harvard là sinh viên quốc tế. Nhưng nhiều tổ chức học thuật khác của Hoa Kỳ có tỷ lệ thậm chí còn cao hơn. Trong niên khóa  2023-2024, có hơn 1,1 triệu sinh viên nước ngoài tại Hoa Kỳ. Nếu xem xét điều này bằng cách xử dụng điểm cốt yếu được Trump ưa thích, thì đó là một số tiền rất lớn.

Vâng, bộ trưởng Noem có thể lo ngại về việc xử dụng học phí để “giúp trang trải các khoản tài trợ trị giá hàng tỷ đô la” nhưng bạn không cần phải là một nhà kinh tế để biết rằng những sinh viên này cũng đang chi tiền của họ ở những nơi khác. Đóng góp của họ ước tính là 43 tỷ đô la trong năm học vừa qua. Một số thúc đẩy này đối với nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ kéo dài sau khi tốt nghiệp. Nhiều người sẽ gặp được đối tác lãng mạn hoặc đối tác kinh doanh và ở lại. Nhưng dù ở lại hay đi, cuộc sống mà họ xây dựng đều sẽ mang ơn nước Mỹ, nơi mà sức mạnh mềm chỉ tăng lên như là một kết quả.  

Và bây giờ thì sao? Vâng, sinh viên quốc tế bị thu hút bởi những ý tưởng — cả về mặt học thuật lẫn những ý tưởng mà họ coi là thiêng liêng về đất nước mà họ chọn, để trở thành của riêng mình. Nước Mỹ là một mục tiêu, một lối thoát, một tấm vé ăn uống, một cơ hội, một nơi ẩn náu, một cuộc phiêu lưu và một thử thách — thường là tất cả cùng một lúc. Nhưng ít ai muốn đến một nơi nào đó mà họ có thể bị bắt cóc trên đường phố hoặc bị từ chối tại sân bay. Và vì vậy, họ sẽ tìm kiếm nơi khác và Hoa Kỳ sẽ thua thiệt.

Trong khi đó, tự do học thuật — động lực quý giá, mang tính lịch sử và vô hình của sự tiến bộ, vốn là một phần của giấc mơ Mỹ trong một thời gian dài — sẽ dần lụi tàn. Ý tưởng có thể không bị kiểm soát ở biên giới nhưng những người có chúng chắc chắn bị kiểm soát. Đổi mới đòi hỏi sự tự do khám phá, tự do đi lang thang, tự do mang đến những điều tốt nhất mà thế giới có thể cung cấp và tận dụng chúng. Khả năng phát minh ra một loại thuốc cứu sống hoặc tạo ra gã khổng lồ công nghệ tiếp theo sẽ khó mà tìm thấy, nếu không  phải rời xa cộng đồng toàn cầu. Hãy hỏi Elon Musk.

Cuộc chiến tại tòa án về Harvard sẽ tiếp tục diễn ra. Nhưng trên khắp thế giới, một thế hệ mới chuẩn bị cho cuộc phiêu lưu vĩ đại của họ tại Mỹ, sẽ xây dựng các kế hoạch dự phòng. Tôi cứ nghĩ về nhóm bạn quốc tế đầy phấn khích của tôi cách đây hai thập kỷ. Chúng tôi đoàn kết chỉ vì những ước mơ cá nhân về nước Mỹ và niềm tin rằng thế giới có đủ chỗ cho tất cả chúng tôi.

------------------ 

_ Alice Fishburn là Biên tập viên mục Ý kiến ​​và Phân tích. Trước đây bà là phó biên tập của FT Weekend và là biên tập viên của Tạp chí FT Weekend từng đoạt giải thưởng.

_ Trần HSa lược dịch từ Financial Times.... 27/5/2025.