Trung Quốc tìm cách để ông Trump mắc kẹt trong tình huống khó khăn.

Ảnh : chụp màn hình từ The Hill.

Tác giả  Alex Gangitano và Sylvan Lane- 24/04/25..The Hill.

 

Trung Quốc  khiến Tổng thống Trump mắc kẹt trong tình huống khó khăn về thuế quan, tuyên bố nó không tham gia vào bất kỳ cuộc đàm phán nào với Mỹ vì thuế quan gây thiệt hại về chính trị và kinh tế cho Washington.

Trump và Tòa Bạch Ốc khẳng định Mỹ và Trung Quốc đang đạt được tiến bộ hướng tới một thỏa thuận, nhưng họ không đưa ra bằng chứng cụ thể. Các quan chức Trung Quốc đã bác bỏ những tuyên bố đó và chỉ trích cách tiếp cận của chính quyền Trump.

Trong khi thị trường tăng giá hôm thứ Năm, cuộc chiến thương mại đã gây thiệt hại kinh tế cho Mỹ và thiệt hại chính trị cho Trump.

Chỉ số S&P giảm 10% so với khi Trump nhậm chức, trong khi lo ngại về suy thoái kinh tế của Mỹ đã tăng lên. Lo ngại về sức mạnh của đồng đô la cũng đang gia tăng.

Tỷ lệ ủng hộ Trump đã giảm kể từ khi cuộc chiến thương mại bắt đầu.

Decision Desk HQ/The Hill cho thấy tỷ lệ ủng hộ trung bình của Trump trên 50% trong những ngày đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống, nhưng đến cuối tháng Tư, tỷ lệ ủng hộ trung bình của ông đã giảm xuống dưới 45%.

Lý do nổi bật nhất khiến sự ủng hộ của Trump giảm là về kinh tế, một thế mạnh của Trump vào năm ngoái. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos được công bố hôm thứ Tư cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Trump đối với nền kinh tế là 37%, tỷ lệ thấp nhất trong hai nhiệm kỳ của ông.

Trump cũng ngày càng báo hiệu sự sẵn sàng chuyển hướng thuế quan, tuần này cho biết mức thuế sẽ được hạ xuống vì ông chịu áp lực từ thị trường trái phiếu bất ổn và cảnh báo từ các nhà lãnh đạo doanh nghiệp rằng thuế quan sẽ khiến các kệ hàng trong cửa hàng trống rỗng chỉ trong vài tuần.

Bình luận của ông được đưa ra sau khi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent phát biểu trong một cuộc họp riêng với các nhà đầu tư hôm thứ Ba rằng, ông hy vọng một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ "giảm leo thang".

Tất cả điều này có khả năng mang lại cho Trung Quốc nhiều đòn bẩy hơn trong cuộc chiến giữa hai đối thủ kinh tế nặng ký của thế giới.

Owen Tedford, nhà phân tích nghiên cứu cấp cao tại Beacon Policy Advisors, viết trong một ghi chú nghiên cứu hôm thứ Tư "Trong trò chơi xem ai là người bỏ cuộc trước này, Trump dường như có nhiều khả năng là người chớp mắt trước, bất chấp những luận điệu cứng rắn của ông, vì Trump đã cho thấy rằng ông ấy sẽ uốn cong khi đối mặt với áp lực đủ đô".

Hai yếu tố khác là sự sẵn sàng tương đối của Bắc Kinh cho cuộc chiến này, và thực tế là Washington và Trump được coi là kẻ xúi giục cuộc chiến thương mại, một thực tế có thể giúp Trung Quốc đứng vững ngay cả khi thuế quan cao ở Mỹ ảnh hưởng đến nền kinh tế của nó.

Ông Tedford cho biết điều này có nghĩa là Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình "cũng sẽ do dự khi bị coi là bị áp lực đi vào một thỏa thuận, có nghĩa là có khả năng Bắc Kinh sẵn sàng chờ đợi Mỹ hoặc cố gắng buộc Trump đơn phương hành động ".

Ông Trump hôm thứ Năm khẳng định rằng nhóm của ông đang đàm phán với Trung Quốc sau khi phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc He Yadong nói rằng bất kỳ "tuyên bố nào về tiến trình đàm phán thương mại  Trung Quốc-Mỹ là vô căn cứ, khi cố gắng câu giờ và không có cơ sở thực tế.”.

Ông cũng chỉ trích các phương tiện truyền thông, nói rằng báo cáo của họ về sự phủ nhận của Trung Quốc là không chính xác.

Ông Trump nói "Họ đã có các cuộc họp sáng nay và chúng tôi đã gặp Trung Quốc. Và, vì vậy tôi nghĩ bạn có... như thường lệ, tôi nghĩ bạn đã báo cáo sai", và  khi được hỏi ai từ Mỹ đang nói chuyện với các đối tác Trung Quốc, ông nói thêm, "chúng tôi có thể tiết lộ sau".

Các chuyên gia nói rằng Trung Quốc đang đẩy lùi ý tưởng về các cuộc đàm phán tích cực để dỡ bỏ thuế quan vì Bắc Kinh biết thuế quan không bền vững từ quan điểm của Mỹ.

Ông Trump đã áp đặt mức thuế 125% đối với Trung Quốc chồng trên mức thuế 20% hiện có. Mặc dù mức thuế đó sẽ làm tổn thương các nhà xuất khẩu Trung Quốc, nhưng nó cũng làm tổn thương người tiêu dùng Mỹ và một số công ty Mỹ. Và nó đã dẫn đến một loạt các cuộc trả đũa từ Trung Quốc đang gây ra đau đớn ở các khu vực của Hoa Kỳ.

Ví dụ, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ gần đây báo cáo Trung Quốc đã hủy bỏ việc mua 12.000 tấn thịt heo của Hoa Kỳ.

"Rõ ràng là có một số thái độ đang diễn ra ở đây và nếu bạn là phía Trung Quốc, bạn hãy nhìn vào những gì Trump đã làm trong vài tuần qua, và tôi nghĩ điều duy nhất mà họ có thể có là Trump đã mắc một sai lầm lớn và ông ấy đã bắn hết đạn của mình cùng một lúc. Ông ấy đã đưa ra những lời lẻ đe dọa mà ngay cả bây giờ ông ấy cũng không thể duy trì và chúng đã khiến ông ấy bị đặt vào thế bất lợi", một cựu trợ lý an ninh quốc gia cấp cao của Hạ viện nói.

Tuy nhiên, cựu trợ lý cho biết Trung Quốc sẽ muốn đàm phán vì nền kinh tế của họ được xây dựng dựa trên xuất khẩu và họ đang sản xuất nhiều hơn mức có thể tiêu thụ ở trong nước.

"Tôi nghĩ mọi người đều biết rằng với những mức thuế quan lớn một cách buồn cười này, không có cách nào mà cả hai bên có thể duy trì chúng. Người Mỹ cần mua máy nướng bánh mì và chúng ta sẽ không sản xuất chúng ở đây bất cứ lúc nào trong tương lai gần. Và người Trung Quốc có một vấn đề thất nghiệp lớn ở thanh niên và họ cần giữ cho người dân của họ việc làm. Vì vậy, mọi người đều được hưởng lợi", cựu trợ lý nói.

“Vấn đề là Tập Cận Bình, bất chấp mọi điều tồi tệ mà Trung Quốc đã làm, đang bước ra khỏi tuần qua với hình ảnh của một người chiến thắng và một chính khách.”

Các giám đốc điều hành của các nhà bán lẻ Hoa Kỳ Walmart, Target và Home Depot đã gặp Trump vào thứ Hai. Trong cuộc họp, họ đã truyền đạt nỗi sợ hãi về giá cao hơn cho người tiêu dùng, bao gồm cả trong kỳ nghỉ lễ cuối năm, một nguồn tin vận động hành lang nói với The Hill.

"Mức thuế hiện tại không thể được duy trì trong dài hạn, và lối thoát rõ ràng là hai bên tham gia đối thoại hướng tới giảm leo thang. Tuy nhiên, thách thức khi tận dụng cơ hội này là lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc không đồng ý về cách bắt đầu các cuộc đàm phán này", ông Tedford nói.

Ông Tedford nói rằng để phá vỡ bế tắc, ông Trump có thể cần phải giảm thuế quan đối với Trung Quốc hoặc đồng ý với yêu cầu của Bắc Kinh về các cuộc đàm phán cấp thấp hơn với một đại diện cụ thể của chính quyền . Ông Trump muốn tiến hành các cuộc đàm phán ở cấp độ cao hơn, bao gồm các cuộc thảo luận giữa ông và ông Tập.

"Việc Trump tiếp tục khăng khăng tham gia cá nhân vào việc bắt đầu các cuộc đàm phán, có thể trì hoãn khi điều này xảy ra, ngay cả khi Mỹ sẵn sàng giảm giá cước", ông Tedford giải thích, đồng thời nói thêm rằng một nhà lãnh đạo Trung Quốc đã không bắt đầu các cuộc thảo luận trực tiếp với một tổng thống Mỹ kể từ vụ tấn công khủng bố ngày 11/9.

"Áp lực liên tục từ thị trường tài chính và cộng đồng doanh nghiệp là yếu tố trực tiếp nhất có thể buộc Trump phải thay đổi hướng đi. Tuy nhiên, ông ấy chờ đợi càng lâu, thiệt hại kinh tế càng rõ ràng có thể ảnh hưởng ngày càng tăng đến suy nghĩ của ông."

----------------

_ Tác giả  Alex Gangitano và Sylvan Lane.

_ Trần HSa lược dịch từ The Hill ... 25/4/2025.